Aktualności Instytutu Inżynierii Środowiska

Nominacja profesorska dla Dyrektora Instytutu Inżynierii Środowiska Krzysztofa Lejcusia

Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2024 roku Prezydent RP nadał tytuł profesora nauk inżynieryjno-technicznych w dyscyplinie inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka dr. hab. Krzysztofowi Lejcusiowi, prof. UPWr.

krzysztoflejcus.png

Profesor Krzysztof Lejcuś urodził się we Wrocławiu, gdzie w 1999 roku ukończył studia magisterskie ochrona środowiska na Uniwersytecie Wrocławskim. Stopień doktora nauk rolniczych w zakresie kształtowania środowiska uzyskał w 2002 roku na Akademii Rolniczej we Wrocławiu na podstawie rozprawy nt. „Wpływ zbiornika retencyjnego Dobromierz na występowanie substancji biogennych w wodach rzeki Strzegomki”. W roku 2017, na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu (UPWr), uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy „Opracowanie i walidacja geokompozytów sorbujących wodę, jako elementu wspomagającego wegetację roślin na skarpach budowli ziemnych”. W latach 2019 -2024 był zatrudniony na stanowisku profesora uczelni. W roku 2021 objął stanowisko dyrektora Instytutu Inżynierii Środowiska na UPWr.

Działalność naukowa profesora Lejcusia skupia się na problemie niedoborów wody i możliwościach racjonalnego gospodarowania zasobami wodnymi. Efektem tych prac jest opracowany pod kierownictwem prof. Lejcusia geokompozyt sorbujący wodę. Opracowana technologia przełamuje barierę skutecznego stosowania superabsorbentów polimerowych w glebie, które do tej pory były wprowadzane do niej w sposób bezpośredni, co nie przynosiło oczekiwanych rezultatów. Technologia ta pozwala zmniejszyć zużycie wody nawet o 50 procent, przyczynia się do zwiększenia biomasy uprawianych roślin oraz poprawy rozwoju ich systemu korzeniowego. Opracowany geokompozyt może być stosowany w uprawie roślin jagodowych, zieleni miejskiej, w konstrukcjach dachów zielonych, czy na skarpach wałów przeciwpowodziowych, gdzie zwiększa ich bezpieczeństwo. Dzięki opracowanemu rozwiązaniu rośliny są bardziej odporne na suszę, a w ich uprawie można znacząco obniżyć zużycie wody. Wyniki badań zyskały uznanie w prestiżowych czasopismach naukowych. Zostały też potwierdzone licznymi wdrożeniami.

Opracowany w ramach projektu „Geokompozyty sorbujące wodę – innowacyjne technologie wspomagające wegetację roślin” geokompozyt sorbujący wodę został opatentowany w Polsce, 14 krajach UE, a następnie skomercjalizowany w 2012 roku. Była to pierwsza komercjalizacja wyników badań B+R prowadzonych w ramach POIG. Geokompozyt jest do tej pory w sprzedaży.

Technologia zyskała uznanie w kraju i za granicą, co potwierdzają liczne nagrody i wyróżnienia:

  • złote medale na targach  wynalazków w Brukseli (62. wystawie The World Exhibition of Inventions, Research and New  Technologies – Brussels Innova),
  • nagroda Best Invention Over Seases na targach ITEX'14 w Kuala  Lumpur (25th International Invention, Innovation & Technology Exhibitio),
  • Grand Prix na IFRAEKO  2014,
  • Best Paper Award na konferencji ICNSE 2014,
  • Environmental Connection Conference 2015. 

Za swoją działalność prof. Lejcuś został wyróżniony w 2015 roku Nagrodą Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia wynalazcze na arenie międzynarodowej. W 2020 r. prof. Krzysztofowi Lejcusiowi przyznano Polską Nagrodą Inteligentnego Rozwoju w kategorii „Naukowiec przyszłości – badania aplikacyjne”.

Badania nad geokompozytem prof. Lejcuś wraz z zespołem kontynuował w ramach projektu Hydrobox2.0. W wyniku badań opracowano nową, w pełni biodegradowalną wersję geokompozytu. Dzięki zastosowanym materiałom (w tym również odpadowym) ulega ona rozkładowi w glebie. W ten sposób dostarcza roślinom nie tylko wody, ale również niezbędnych substancji pokarmowych, a cała konstrukcja wpisuje się w założenia gospodarki cyrkularnej. Efektem są bardzo duże przyrosty biomasy oraz, jak dotychczas, ograniczenie zużycia wody.

Opracowana przez profesora Lejcusia technologia jest obecnie rozwijana w projekcie SYMBIOREM realizowanym w ramach programu UE Horyzont Europa. Prowadzone w projekcie prace pozwalają na sprawdzenie możliwości wykorzystania biodegradowalnych geokompozytów sorbujących wodę do fitoremediacji terenów zdegradowanych.

Geokompozyty sorbujące wodę to nie jedyna działalność profesora Lejcusia znajdująca zastosowanie w przemyśle i gospodarce. Wyniki projektu „Zastosowanie ultradrobnych spoiw na bazie gliny do wykonywania przesłon hydroizolacyjnych”, w którym prof. Lejcuś również brał udział, zostały wdrożone w praktyce w zakresie wykorzystania współczynników filtracji zaczynów iniekcyjnych oraz metod walidacji przydatności wybranych technologii wykonywania przesłon przeciwfiltracyjnych. Ponadto jako główny ekspert uczestniczył w realizacji projektu „Studium budowy geologicznej doliny Odry od granicy polsko-czeskiej do ujścia rzeki w aspekcie zagrożeń powodziami rejonów przyległych”, który realizowany był na zamówienie Ministerstwa  Środowiska.

Kolejnym obszarem aktywności profesora Lejcusia jest zrównoważona gospodarka wodami opadowymi. W 2017 i 2019 r. profesor Lejcuś był kierownikiem zespołu, który opracował dla Urzędu Miejskiego Wrocławia dwa katalogi dobrych praktyk: Zasady zrównoważonego gospodarowania wodami opadowymi pochodzącymi z nawierzchni pasów drogowych oraz Zasady zrównoważonego gospodarowania wodami opadowymi na obszarze zabudowanym. W 2021 roku katalogi zostały zaktualizowane. Oba katalogi są powszechnie wykorzystywane przez urzędników, projektantów i mieszkańców nie tylko na terenie Wrocławia, ale również w innych częściach kraju.

W 2022 r., po katastrofie na Odrze, profesor Lejcuś został powołany przez marszałków województw nadodrzańskich na koordynatora zespołu ds. Odry. Jest współautorem opracowanej koncepcji programu odbudowy ekosystemu Odry.

Od ponad 20 lat profesor Lejcuś zajmuje się zagadnieniami związanymi z wodą. Był ekspertem w zespole mającym na celu opracowanie systemu monitoringu wód w Polsce, w części dotyczącej określenia stanu fizyko-chemicznego Jednolitych Części Wód Powierzchniowych. W 2024 roku został powołany do Państwowej Rady Gospodarki Wodnej na kadencję 2024-27. Jest współtwórcą dwóch nowych kierunków studiów: Bioeconomy oraz Adaptacje do zmiany klimatu.

Prof. Lejcuś jest autorem ponad 100 artykułów, doniesień naukowych oraz opracowań dla gospodarki. Był promotorem dwóch przewodów doktorskich, a w chwili obecnej jest promotorem doktoratu realizowanego w języku angielskim. Od lat, w swojej pracy, łączy podejście techniczne i środowiskowe w rozwiązywaniu zagadnień dotyczących wód oraz wpływu człowieka na środowisko.

Serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów.