30 marca 2022 roku po długiej chorobie zmarł wielki naukowiec, dydaktyk i rektor Akademii Rolniczej prof. Jerzy Kowalski. Przez długie lata zajmował się inżynierią środowiska w zakresie geologii i hydrogeologii inżynierskiej, ochrony i kształtowania środowiska wodnego oraz budownictwa ziemnego.
Prof. Jerzy Kowalski urodził się 14 kwietnia 1933 roku w Pyskowicach, w powiecie gliwickim. Za rok obchodziłby okrągłe 90-te urodziny.
Studia I stopnia z tytułem zawodowym inżyniera melioracji wodnych ukończył w 1955 roku w Wyższej Szkole Rolniczej we Wrocławiu, a drugiego stopnia w 1956 roku, po przedstawieniu pracy dyplomowej Zagospodarowanie wodne doliny rzeki Baryczy w rejonie Żmigrodu. Uzyskał tytuł zawodowy magistra inżyniera melioracji wodnych. Po studiach został zatrudniony na stanowisku asystenta w Katedrze Gruntoznawstwa i Budownictwa Ziemnego. Stopień naukowy doktora nauk technicznych nadała mu Rada Wydziału Melioracji Wodnych WSR we Wrocławiu w 1963 roku na podstawie rozprawy Analiza niektórych metod wyznaczania współczynnika przesączalności. Stopień doktora habilitowanego nauk technicznych uzyskał na tym samym wydziale w roku 1977 na podstawie rozprawy Dynamika stanów pierwszego poziomu wód podziemnych terenu m. Wrocławia. Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1988 roku, a w 1993 r. profesora zwyczajnego.
Dorobek naukowy Profesora obejmuje ponad 180 pozycji, w tym 6 podręczników i skryptów (wśród nich podręcznik akademicki Hydrogeologia z podstawami geologii) oraz 3 patenty. Wyniki swych prac prezentował na licznych konferencjach i kongresach naukowych w kraju i za granicą m.in. w Budapeszcie, Dreźnie, Warnie, Rostoku i Hamburgu. Był promotorem 7 doktoratów, recenzentem wielu doktoratów, rozpraw habilitacyjnych i postępowań w sprawach nadania tytułów profesorskich.
Jego życzeniem jako dydaktyka było, aby studiujący hydrogeologię chcieli widzieć system wód podziemnych jako pewną jedność, na którą składają się skały, w których woda gromadzi się i krąży oraz warunki na powierzchni zlewni decydujące o zasilaniu i wpływające na jakość wody. Uczył, że elementy tego systemu są ściśle ze sobą związane, a częste zaburzenia systemu, szczególnie związane z krążeniem i jakością, są, niestety, efektem działalności człowieka. Wierzył, że inżynier środowiska musi mieć świadomość, że swoją działalnością ingeruje bezpośrednio w środowisko naturalne.
Prof. Jerzy Kowalski pełnił szereg odpowiedzialnych funkcji organizacyjnych, m.in.: rektora Akademii Rolniczej (1990-1996), prorektora ds. nauki i współpracy z zagranicą (1987-1990), dziekana Wydziału Melioracji Wodnych (1981-1987), zastępcy dyrektora Instytutu Budownictwa Wodnego i Ziemnego (1979-1990), kierownika Zakładu Geotechniki i Wód Podziemnych (1980-2003).
Był pierwszym rektorem wybranym przez społeczność Uczelni w okresie przełomu w 1989 roku. Był to szczególny czas końca PRL i początku zupełnie nowej politycznej, gospodarczej i społecznej rzeczywistości. Z tą zmianą łączyły się wyzwania natury finansowej, jak galopująca inflacja oraz przekształcenia własnościowe związane z majątkiem uczelni. Podobnie jak swoim macierzystym Wydziałem rządził Uczelnią żelazną ręką.
Prof. Andrzej Drabiński, były prorektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, kilka lat temu dla „Głosu Uczelni” mówił o zmarłym rektorze jako o jednym ze swoich mistrzów.
– Miałem z nim kontakt jeszcze jako uczeń Technikum Melioracji Wodnych we Wrocławiu-Praczach. Był wtedy po doktoracie, uczył nas budownictwa wodnego. Później miałem z nim kontakt już jako student, młody pracownik, a potem jako członek Rady Wydziału i podwładny dziekana. Rządził uczelnią w czasach, kiedy była potrzebna silna władza. Mieliśmy przerosty zatrudnienia, trudną sytuację finansową i potrzebna była restrukturyzacja.
Prof. Jerzy Kowalski za swoją działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany nagrodami. Został odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem za zasługi dla Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Złotą Odznaką Zasłużony dla Województwa Wrocławskiego i Miasta Wrocławia, Zasłużony dla Województwa Legnickiego. Za działalność organizacyjną otrzymał Złotą Odznaką ZNP, Złotą Odznaką Honorową Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych, Złotą Odznaką Honorową NOT.
